Bevrijding in Tegengestelde Beweging
Eén oorzaak vele gevolgen
In de afgelopen weken kwam ik opnieuw tot de ontdekking, dat er één oorzaak is, die heel veel verschillende soorten ellende veroorzaakt. En ik moest lachen en zuchten tegelijk. Ah ja, daar heb je ‘m weer.
Wat is die ene oorzaak, die gevoelens van schaamte, tekortschieten, teleurstelling in jezelf kan veroorzaken? Die onzekerheid creëert en zorgen om door de mand te vallen? Die maakt dat je je vergelijkt met anderen, steeds weer over je grenzen gaat, te hard werkt, teveel je best doet, down bent of constant een beetje gespannen, verwijtend of veroordelend naar anderen en steeds weer teleurgesteld?
Je geïdealiseerde zelfbeeld
Die ene oorzaak is je geïdealiseerde zelfbeeld.
In onze kindertijd pakken we signalen op uit onze omgeving van wat gewaardeerd wordt en wat niet. Uit die signalen trekken we conclusies, bouwen we een beeld op, van ‘hoe we zouden moeten zijn’ om liefde te krijgen of zelfs, om te mogen bestaan.
Als kind al weten we, onbewust of halfbewust, dat we niet voldoen aan dat beeld. En dat roept een existentiële angst op om verstoten of afgewezen te worden, de liefde te verliezen. En dus, om een gevoel van veiligheid, acceptatie en zekerheid te krijgen, gaan we dat ideaalbeeld voeden. We gaan ons best doen om zó te zijn. Het omgekeerde kan ook: dan organiseer je zelf door je gedrag de afwijzing van de omgeving. Dat geeft de illusie van controle en daarmee een bepaald soort veiligheid.
Je creëert precies wat je niet wilt
Het patroon dat je ontwikkelt als kind blijft aanwezig tot in je volwassenheid. We blijven proberen aan het ideaalbeeld te voldoen.
Het probleem is alleen: we zijn niet (alleen maar) zo. Gevolg: je stelt jezelf steeds weer teleur of ontwikkelt een blinde vlek voor je eigen gedrag. Er ontstaat een constante spanning, omdat je – vaak onbewust – weet dat er een kloof is tussen wat je toont en wat je eigenlijk bent.
Naast het lijden dat het ideale zelfbeeld veroorzaakt is er nog een tragikomisch gevolg. Je krijgt precies het omgekeerde van wat je nastreeft. Hoe meer energie je steekt in dat geïdealiseerde beeld, hoe zwakker en onzekerder je wordt, hoe meer regie je verliest en hoe onveiliger de wereld om je heen voelt.
Want de ideale buitenkant die je creëert bevat geen levenskracht, geeft je niets terug en kan je niet doen groeien. Het néémt alleen maar omdat het geen verbinding heeft met je innerlijke levensbron en omdat het echt contact met anderen in de weg staat.
De bevrijding in de tegengestelde beweging
De paradox is: door te kijken wat wààr is, te bewegen naar aanvaarding van je vermogens en onvermogens, je donkere en je lichte kanten, door te accepteren dat niet iedereen je zal waarderen of dat je bepaalde talenten of eigenschappen niet hebt, komt er ontspanning en vrijheid.
Het gaat niet om het uitleven van je onvermogen of wanhopen over je lot – ‘zo ben ik nu eenmaal’ - maar om een innerlijke omarming van de werkelijkheid zoals die nu is, een vriendelijk-nuchtere eerlijkheid, die ruimte laat voor ontwikkeling.
Want niets staat vast. Uit deze aanvaarding kan weer iets nieuws groeien. En dan niet door jouw eisen gestuurd, maar door wat je aan je hart gaat, door jouw benieuwdheid en je aandacht.
Dat ware zelf tonen voelt naakt en vraagt moed. Maar na de sprong ontstaat de veiligheid. Als het mag zijn wat het is, heb je niets meer te verliezen. Dan kun je zijn, aanwezig in een werkelijke ontmoeting met jezelf en de ander.
Benieuwd naar reflectievragen waarmee je deze blog toepasbaar kan maken op jezelf? Schrijf je in voor de nieuwsbrief. Dan krijg je voortaan elke week de 'inspiratie voor de week' met als extra een aantal reflectievragen in je mailbox.
INSPIRATIE KRIJGEN
Dagboek van de Ziel
